MEDEMBLIK – Door openbaar groen te maaien voorkom je dat parken, groenstroken en bermen veranderen in ontoegankelijke natuur. De traditionele manier van maaien (klepelen) zorgt ervoor dat sommige bloemen en planten daarna niet meer kunnen groeien.
Biodiversiteit
Door traditioneel te maaien is er minder aanbod in verschillende bloem- en plantsoorten. Dat is niet alleen jammer voor bezoekers, ook insecten komen meer en beter voor bij een divers aanbod. Door anders te gaan maaien kan daarmee bijdragen aan het vergroten van de biodiversiteit van de gemeente.
Wat is biodiversiteit?
Biodiversiteit is de term die wordt gebruikt om de verscheidenheid van het leven op aarde aan te duiden. Het gaat om de verschillende soorten planten, dieren, micro-organismen en schimmels, het genetisch materiaal dat zij bevatten, de levensgemeenschappen die zij vormen en de ecosystemen waarin zij leven. De nadruk in het begrip ligt veelal op de diversiteit aan genen, soorten en ecosystemen als zodanig en minder op de natuurlijke processen die het voorkomen van soorten sturen en de structuren die zij vormen (denk bijvoorbeeld aan schelpenbanken).
Biodiversiteit is een samenvoeging van de woorden ‘biologisch’ en ‘diversiteit’. De begrippen biodiversiteit en natuur worden regelmatig als synoniemen gebruikt. ‘Natuur’ heeft echter doorgaans een ruimere betekenis en kan bijvoorbeeld ook duiden op allerlei niet-biologische aspecten zoals bodem, reliëf en weer.
Het Nederlandse beleid gebruikt voor biodiversiteit de internationaal geaccepteerde definitie van de Verenigde Naties Conventie voor Biologische Diversiteit (CBD) uit 1992. De CBD omschrijft biodiversiteit als: ‘de variabiliteit in organismen uit de gehele wereld, waaronder terrestrische, mariene en andere aquatische ecosystemen en de ecologische verbanden waar ze deel van uitmaken; de diversiteit betreft de variatie binnen soorten (genen), tussen soorten en tussen ecosystemen. De indicatoren in het Compendium sluiten aan bij deze definitie.
Biodiversiteit is belangrijk voor de mens
Biodiversiteit, en natuur in brede zin, levert talloze diensten en producten aan maatschappij en economie en is als zodanig onmisbaar voor het menselijk bestaan op aarde. Voorbeelden van zogenoemde ‘ecosysteemdiensten’ zijn bestuiving van voedselgewassen door insecten, houtvorming door bomen, waterzuivering, maar ook natuurlijke schoonheid die je buiten kunt beleven.
Naast de gebruikswaarde van natuur die ecosysteemdiensten uitdrukken, kunnen mensen ook waarde ontlenen aan natuur zonder dat zij er gebruik van maken. Dit wordt ook wel de niet-gebruikswaarde van natuur genoemd, waarbij het bijvoorbeeld gaat om waarde die mensen hechten aan simpelweg het bestaan van een ecosysteem zonder deze te willen gebruiken. Tot slot wordt aan biodiversiteit, naast (niet-)gebruikswaarden, veelal een eigen, intrinsieke, waarde toegekend waarbij het gaat om het voortbestaan van planten en dieren zelf, los van waarde voor de mens.
Biodiversiteit staat wereldwijd onder druk
Wereldwijd staat biodiversiteit onder druk door menselijke activiteiten. Door omzettingen van natuur in landbouwgrond en door urbanisatie is op veel plekken in de wereld de oorspronkelijk aanwezige biodiversiteit verloren gegaan. Dit geldt ook voor Nederland. Door gebruik van het omringende gebied, zoals intensief landbouwkundig gebruik of door bebouwing en verkeer, staan natuurgebieden onder druk. Verlies en versnippering van natuurgebieden, een toestroom van meststoffen en chemische stoffen zijn oorzaken waardoor soorten ook uit de natuurgebieden verdwijnen.
Voor veel soorten heeft Nederland een grote internationale betekenis. Dat geldt bij uitstek voor doortrekkende en overwinterende watervogels en voor migrerende vissen naar landen stroomopwaarts. Er zijn in Nederland veel gebieden waar ook andere bijzondere dier- en plantensoorten voorkomen. Voor deze soorten en gebieden heeft Nederland een internationale verantwoordelijkheid.
Vanwege het belang van biodiversiteitsbehoud is het internationale en nationale biodiversiteitsbeleid gericht op het tegengaan van ongewenste veranderingen in biodiversiteit, al dan niet direct of indirect veroorzaakt door de mens.