MEDEMBLIK – Met name door de snelle opkomst van zonneparken raakt het elektriciteitsnet op steeds meer plaatsen vol. Door de grote hoeveelheid groene stroom die wordt teruggeleverd loopt op een groot aantal plaatsen de spanning op het net te hoog op. Rond deze knelpunten bestaat een wachtlijst met wind- en zonneparken die ook hun groene stroom aan het elektriciteitsnet willen terugleveren. Netbeheerder Liander lanceert voor deze klanten ‘dynamisch terugleveren’, een innovatieve oplossing die naar verwachting voor de helft van deze groep een oplossing biedt.
De toenemende vraag naar elektriciteit en de snelle opkomst van zonne- en windenergie zorgen voor drukte op het elektriciteitsnet. Liander breidt het net daarom op veel plaatsen uit, alleen dit jaar al voor 882 miljoen euro. Dit kost veel tijd, onder meer door lange vergunningstrajecten en gebrek aan passende wetgeving. Hierdoor moeten nieuwe wind- en zonneparken rond een knelpunt vaak lang wachten totdat ze groene stroom kunnen terugleveren. Zij krijgen een zogenaamde transportbeperking totdat het net is uitgebreid. Rond de knelpunten met spanningsproblemen kan de netbeheerder niet meer vermogen transporteren omdat een te hoge spanning defecten aan apparatuur bij klanten en netbeheerder veroorzaakt en stroomstoringen als gevolg heeft.
Pilot samen met producenten
Wouter van den Akker, manager Innovatie: “Liander zet ondanks knellende wet- en regelgeving fors in op slimme oplossingen en innovaties om zijn klanten rond knelpunten toch zoveel mogelijk ruimte op het elektriciteitsnet te geven. Waar mogelijk ontwikkelt de netbeheerder deze oplossingen en innovaties samen met klanten en in goede samenspraak met de markt. Dat geldt ook voor dynamisch terugleveren.”
Eind 2019 is Liander samen met zeven zonneparken en een windpark met een transportbeperking een pilot gestart. Deze producenten stonden op de wachtlijst om hun groene stroom aan het net te leveren omdat hun piekproductie de maximale spanning op het net zou laten overschrijden, ook al vond de overschrijding maar incidenteel plaats. Ondanks de transportbeperking mochten deze klanten binnen de pilot hun groene stroom aan het net terugleveren, zolang dit binnen de opgegeven spanningsbandbreedte bleef. Software in hun productie-installaties mat continue de spanning op het elektriciteitsnet. Dreigde die overschreden te worden, dan dimde de software productie van de windmolen of zonnepanelen iets, zodat de piek niet overschreden werd. Zo wordt steeds de maximaal beschikbare netruimte geheel automatisch opgevuld en niet overschreden.
Dynamisch terugleveren start deze zomer
Zowel Liander als de deelnemers aan de pilot waren tevreden met de resultaten. Op deze manier kan de netbeheerder meer producenten van groene stroom van transport voorzien, kan er meer duurzame energie geproduceerd worden en kunnen producenten op de wachtlijst eerder worden geholpen. Liander gaat de komende maanden voor producenten op de wachtlijst berekenen of dynamisch terugleveren een oplossing is. Bij een positieve uitkomst neemt Liander contact op om een passende oplossing te presenteren.
Dynamisch terugleveren is een tijdelijke oplossing, namelijk voor de periode die Liander nodig heeft om het elektriciteitsnet te verzwaren. Of dynamisch terugleveren voldoende potentieel heeft voor de business case van een wind- of zonnepark, is een keuze die de producent zelf moet maken.