ABBEKERK – Rentenierswoning, gebouwd in 1883 en in deels gave staat verkerend is gesitueerd aan de westzijde van het Zuideinde. De woning is in 1970 interieur gedeeltelijk verbouwd en de oorspronkelijke aanbouw is vergroot; de hoofdvorm is echter nog goed bewaard gebleven. Samen met de naastliggende stolpboerderijen op nummers 2 en 6 vormt de rentenierswoning een eenheid van in streek-eigen bouwtrant uitgevoerde panden uit de 19de eeuw en vormt als zodanig een beeldbepalend element in het dorpslint van Abbekerk.
Exterieur
Op vrijwel rechthoekig grondplan gebouwde rentenierswoning onder schilddak gedekt met nieuwe, zwarte platte Friese pannen en met op de uiteinden van de nok twee nieuwe, vierkant gemetselde schoorstenen met sierkappen. In het voordakschild bevindt zich een originele, halfronde dakkapel. De kleine halfronde dakkapellen in het linker- en het rechterdakschild zijn in de 21e eeuw geplaatst. Genoemde dakkapellen zijn met zink bekleed. In het achterdakschild is een grote, niet-originele houten dakkapel met vier vierruitsramen. De iets verhoogde voorgevel wordt afgesloten door een kroonlijst; eenvoudig geprofileerde bakgoten aan de achtergevel en de zijgevels rusten op fraai gesneden gootklampen.
De voorgevel (oostkant) is boven een zwarte, gecementeerde plint opgetrokken uit roodbruine baksteen in kruisverband. De originele voordeur, een paneeldeur met glasruit achter een vermoedelijk nieuw deurrooster, bevindt zich in de centrale vensteras van de voorgevel. Het getoogde bovenlicht heeft een niet-originele gietijzeren levensboom gekregen. (Het bovenlicht had oorspronkelijk een tweeruitsraam met opengewerkte middenstijl). In de vensterassen links en rechts van de voordeur bevinden zich twee getoogde zesruitsschuifvensters. Boven deze in originele kozijnen geplaatste ramen en deur zijn rollagen met diamantkopvormige sluitstukken. De centrale vensteras zet zich op de kapverdieping voort in de dakkapel. De gerenoveerde dakkapel heeft fraai gesneden vleugelstukken en een lantaarnvormige decoratie in de top. De dubbele houten paneeldeur heeft een glasraam met roeden.
De linkerzijgevel (zuidkant) is boven een zwarte, gecementeerde plint opgetrokken uit roodbruine steen in halfsteensverband. Voor- en achteraan in de gevel is een getoogd zesruitsschuifvenster in origineel kozijn. Van de oorspronkelijke persiennes (zonnerakken) resteert alleen nog de linker van het voorste raam. In deze gevel enkele sierankers.
Ook de rechterzijgevel (noordkant) is boven een zwarte, gecementeerde plint opgetrokken uit roodbruine steen in halfsteensverband. Achteraan in de gevel is een getoogd zesruitsschuifvenster in origineel kozijn. Tegen de achtergevel (noordkant) bevindt zich de in 1970 vergrote en gewijzigde aanbouw onder lessenaarsdak. Deze aanbouw is bekleed met horizontale rabatdelen. Links in de achtergevel is een roosvenster, rechts een in historiserende stijl uitgevoerde openslaande tuindeur met flankerende zesruitsvensters. In de zijgevel van de aanbouw een eveneens in historiserende stijl uitgevoerd meerruitsraam. De aanbouw valt buiten de bescherming.
Interieur
Het pand kon interieur niet geïnspecteerd worden. Het is derhalve niet bekend of de in de Provinciale redengevende omschrijving genoemde authentieke elementen alle bewaard gebleven zijn. De beschrijving hierna is gebaseerd op genoemde omschrijving en op informatie van de eigenaar.
Het interieur is deels gewijzigd. De zijmuren worden inwendig geschraagd door houten muurstijlen. In het interieur zijn de oorspronkelijke wanden van houten beschot intact. In het vertrek rechts van de voordeur is een bedstede bewaard gebleven. Op één van de wanden bevindt zich de volgende tekst: ‘Wat gij thans zijt, was ik voor deze, weldra zult gij mijn gelijke weze’. In de keuken is een oude, veelkleurige plavuizenvloer behouden gebleven.
Waardering
Het pand is beeldbepalend gelegen in het dorpslint van Abbekerk. Het pand is van architectuurhistorische en cultuurhistorische waarde als deels gaaf bewaard gebleven voorbeeld van een in streek-eigen bouwtrant uitgevoerde rentenierswoning uit 1883.
Het object heeft ensemblewaarde in relatie tot de aangrenzende stolpboerderijen nummers 2 en 6 en in relatie tot het dorpsbeeld. Tot het hierboven vermelde monument behoort al hetgeen krachtens bestemming of anderszins rechtens onroerend is.
[signoff]