MEDEMBLIK – Dijkhuis voor beter gesitueerde handelslieden is in de kern vermoedelijk 17de-eeuws. Het is een voormalig pakhuis dat circa 1850 de bestemming woonhuis kreeg en is mogelijk toen oorzien van een lijstgevel. Op een oude foto is te zien dat het pand op de begane grond oorspronkelijk twee traveeën breder was. Dit gedeelte is afgebroken kort voor 1908 toen het rechter buurpand op nummer 21 werd gebouwd. Het woonhuis, gesitueerd aan de noordzijde van de Westerhaven verkeert in deels gave staat. Interieur is de oorspronkelijke indeling grotendeels bewaard gebleven.
Samen met het rechts naastgelegen woonhuis nummer 21 vormt het pand een beeldbepalend onderdeel van voorname bebouwing van twee bouwlagen onder een zolderverdieping met lijstgevel in de gevelwand aan de Westerhaven.
Exterieur
Op min of meer L-vormig grondplan gebouwd voormalig pakhuis onder schilddak gedekt met nieuwe, grijze verbeterde holle pannen. De voorgevel wordt afgesloten door een eenvoudig geprofileerde kroonlijst. De buurpanden links en rechts zijn koud tegen het pand aan gebouwd. Over de hele breedte van de gevel bevindt zich een hardstenen stoep afgezet met bakstenen waarop smeedijzeren stoephekken.
De voorgevel (zuidkant) opgetrokken uit een kleine, paarsrode handvormsteen deels in staand verband (tussen de vensters), deels in kruisverband (onder de vensters). De niet-originele houten voordeur, een paneeldeur in 18de-eeuwse stijl, is rechts in de gevel geplaatst. Links ervan twee schuiframen in originele kozijnen. Zowel de deur als de schuiframen hebben bovenlichten met afgeronde hoeken waarboven rondgaande rollagen. De bovenlichten van de T-ramen op de verdieping hebben eveneens afgeronde hoeken. Deze bovenlichten hebben nu valramen. Boven de voordeur en alle ramen bevinden zich in oker geschilderde, rijk gedecoreerde stuccowenkbrauwen.
De linkerzijgevel (westkant) en de rechterzijgevel (oostkant) zijn blinde muren en bestaan vermoedelijk nog uit de oude bakstenen waarmee het pand in de (vermoedelijk) 17de-eeuw is opgetrokken.
De oorspronkelijke, in blokmotief bepleisterde achtergevel (noordkant) is ter hoogte van de verdieping afgebroken toen die verdieping in de breedte werd uitgebouwd en verhoogd. Vermoedelijk bij de verbouwing in circa 1850, toen het pakhuis een woonbestemming kreeg, zijn de hoge deuren in de achtergevel voorzien van glaspanelen met ijzeren roeden in geometrische vormen ingedeeld. De hoge houten deurkozijnen zijn oorspronkelijk.
Interieur
In het interieur zijn meerdere authentieke elementen bewaard gebleven. De stucplafonds in het woonvertrek op de begane grond zijn versierd met omgaande lijsten en rijke middenornamenten in neoclassicistische stijl. Deze plafonds zijn, vermoedelijk bij de verbouwing in circa 1850, aangebracht onder de oude balken die nog gedeeltelijk hun met engelenkopjes versierde sleutelstukken hadden behouden. Deze engelenkopjes zijn elders in het pand aangebracht. Ook de boezem van de marmeren schoorsteenmantel in het voorgedeelte van het woonvertrek is voorzien van ornamenten in neoclassicistische stijl. Op de hoekstukken van de houten stijlen en regels van de tuindeuren in de achtergevel zijn ijzeren versieringen opgebracht. De lange gang is van voordeur tot achtergevel belegd met marmer. Alle paneeldeuren in geprofileerde kozijnen dateren vermoedelijk uit de tweede helft van de 19de eeuw, de lambriseringen en plafonds van kraaldelen dateren waarschijnlijk van rond 1900. Op de verdieping bevindt zich in de muur tussen overloop en trapopgang een raam met ijzeren roedeverdeling in ruitmotief. De houten kapconstructie is volledig vernieuwd.
Waardering
Het pand is van architectuurhistorische en cultuurhistorische waarde als een deels gaaf bewaard gebleven voorbeeld van een in de kern vermoedelijk 17de-eeuws dijkhuis met in de19de eeuw aangebrachte lijstgevel.
Samen met het rechts naastgelegen woonhuis nummer 21 vormt het pand een goed bewaard gebleven en beeldbepalend onderdeel van voorname bebouwing van twee bouwlagen onder een zolderverdieping met
lijstgevel in de gevelwand van de Westerhaven en heeft derhalve ensemblewaarde.
[signoff]